Wet Kwaliteitsborging en BIM
De Wet Kwaliteitsborging (WKB) gaat per 1 januari 2024 gelden. Deze extra bescherming voor de bouwconsument zorgt voor strenger toezicht op de manier waarop wordt gebouwd en naleving van geldende kwaliteitseisen. Wat zijn de gevolgen voor de markt en welke rol kan BIM hierin spelen?
02 november 2023
Wat is de WKB?
De Wet Kwaliteitsborging (WKB) is één van de vele veranderingen waarmee de bouwsector wordt geconfronteerd. Het is een gevolg van de BENG (Bijna Energie Neutrale Gebouwen)-regeling, die voortkwam uit het Energieakkoord voor duurzame groei en de Europese Energy Performance of Buildings Directive (EPBD). Vanaf dit jaar gaat de WKB gelden voor de zogenaamde 'gevolgsklasse 1'. Hieronder vallen bijvoorbeeld fiets- en voetgangerstunnels en bruggen, bouwwerken tot 20 meter (geen gebouw zijnde), woonboten, grondgebonden woningbouw, bedrijfspanden tot twee verdiepingen en loodsen met kleine kantoren. En dit heeft grote gevolgen voor aannemers.
Wet Kwaliteitsborging en BIM
Wet Kwaliteitsborging en BIM Wet Kwaliteitsborging en BIM Wet Kwaliteitsborging en BIM
Dossiervorming en toezicht
Zo moeten onder de WKB alle aannemers een consumentendossier overhandigen aan de opdrachtgever voor bouwwerken met en zonder vergunningsverplichting. Hetzelfde geldt voor infrawerken die gebouwd worden volgens bouwbesluit. Vervolgens moeten alle fases gedocumenteerd worden. Zo wordt aangetoond of het wel of niet aan de eisen voldoet. Daarnaast verandert ook het toezicht. In plaats van de gemeente voert nu een onafhankelijke kwaliteitsborger de controles uit.
Aansprakelijkheid
De aansprakelijkheid voor gebreken na oplevering verandert eveneens. De aannemer wordt aangesproken op eventuele tekortkomingen, waarbij niet meer gekeken wordt of dit wel of niet zichtbaar was bij oplevering. Met als uitzondering: ontwerpfouten.
5% regeling
Vanuit financieel oogpunt verandert de zogenaamde 5% regeling. Voorheen kon de consument de laatste 5% van de aanneemsom storten in een depot bij de notaris en mocht de notaris dit drie maanden na oplevering uitkeren aan de aannemer, zonder toestemming van de consument. Nu krijgt de consument eerst een brief met een verzoek tot handhaven of uitkeren. Wanneer er geen reactie van de consument komt, dan mag de notaris het bedrag uitkeren aan de aannemer.
De kansen van BIM
Het doel van de WKB is meerledig: het verminderen van bouwfouten en gebreken, proactieve controle en preventie van fouten door bouwbedrijven, verlagen van herstelkosten, vereenvoudigen en versnellen van het werk en onafhankelijke controle achteraf. Daardoor worden aannemers uitgedaagd om in een vroeg stadium al deze risico's te voorkomen.
Daarin kan BIM enorm waardevol zijn. Door vooraf virtueel te bouwen op basis van de in het BIM-protocol gemaakte afspraken, sporen we bouwfouten en risico's vroegtijdig op en lossen deze op. Dit draagt bij aan het verlagen van de herstelkosten en de faalkosten. De BIM-regisseur houdt regie op deze digitale bouwplaats. De ontwikkelende bouwer hoeft dan alleen deze kwaliteit tijdens de realisatie in de praktijk te brengen en na oplevering te (waar)borgen. Het BIM-model is een middel informatie te borgen, welke later snel kan worden teruggevonden.
Ontwikkelingen BIM4ALL
Bij verschillende opdrachtgevers hebben we de afgelopen jaren al diverse tests uitgevoerd omtrent WKB. Hierbij hebben we geconstateerd dat BIM aanzienlijke voordelen biedt bij het voorkomen van bouwfouten en het verbeteren van de samenwerking. Het resultaat is een solide BIM-model dat niet alleen geschikt is voor WKB-toetsing, maar ook voor beheer, onderhoud en exploitatie. Het is van essentieel belang dat een BIM-regisseur in staat is om een praktisch BIM-protocol en BIM-uitvoeringsplan te ontwikkelen, waarin duidelijk wordt vastgelegd welke informatie, op welke manier, op welk moment en door wie in de BIM-modellen wordt vastgelegd. Met voldoende kennis en ervaring kunnen de juiste keuzes worden gemaakt door een BIM-regisseur.
Inmiddels hebben we ook al verschillende proeven uitgevoerd met digitaal inmeten met behulp van een 3D-laserscanner tijdens de uitvoering. We hebben uitgebreid getest met zowel dynamische als statische scanners en zelfs innovatieve oplossingen zoals een Boston Dynamics Spot met een Leica BLK360 scanner. De gegevens uit deze scans worden door ons op kantoor verwerkt. In veel gevallen is het niet nodig om een as-is 3D-model te creëren uit de puntenwolk die uit een scan voortkomt, wat tijd en geld bespaart. Met behulp van geavanceerde softwaretools kunnen we de puntenwolk combineren met uw BIM-model en planning. Hierdoor kunnen afwijkingen ten opzichte van het BIM-model op afstand worden opgemerkt en kan de voortgang van de planning worden gemonitord. De resultaten kunnen niet alleen in 3D worden bekeken, maar ook worden geëxporteerd naar tools zoals Microsoft PowerBI-dashboards.
De vraag naar dergelijke toepassingen, vaak in combinatie met WKB-vraagstukken, wordt steeds vaker aan ons gesteld, en in de afgelopen tijd hebben we aanzienlijke kennis en ervaring opgebouwd met betrekking tot de praktische mogelijkheden en kansen van BIM en WKB.
Voorbereiden op de WKB?
Voorbereid zijn op de nieuwe wetgeving? Plan een afspraak met een van onze consultants of BIM-regisseurs om te ontdekken hoe wij u kunnen ondersteunen op het gebied van kwaliteitsbewaking.